Zaproszenie do udziału w XV Konferencji z cyklu Dyskursy Pedagogiki Specjalnej

Szanowni Państwo,

Instytut Pedagogiki Wydziału Nauk Społecznych Uniwersytetu Gdańskiego, Zakład Pedagogiki Specjalnej zapraszają do udziału w XV już konferencji z cyklu Dyskursy Pedagogiki Specjalnej, która odbędzie się w Gdańsku 22 – 23 maja 2025 roku.

Podobnie jak to miało miejsce w trakcie wcześniejszych spotkań, chcielibyśmy, aby nasze obrady stały się przestrzenią wielowątkowej refleksji w dziedzinie pedagogiki specjalnej, dzielenia się wynikami badań naukowych i otwierania nowych horyzontów poznawczych.

Uczestnikom XV konferencji z cyklu Dyskursy Pedagogiki Specjalnej przedkładamy temat:

Wzmacniać, umożliwiać i włączać – aktualne kierunki w pedagogice specjalnej

Konferencja ta stanowi unikalną okazję do wymiany myśli, doświadczeń i badań w obszarze pedagogiki specjalnej – dziedziny, która ma kluczowe znaczenie dla budowania społeczeństwa włączającego, otwartego i wspierającego różnorodność.

Tematyka i cel konferencji

Współczesna pedagogika specjalna mierzy się z wieloma wyzwaniami wynikającymi z dynamicznie zmieniającego się świata. Tytuł konferencji – „Wzmacniać, umożliwiać, włączać” – odzwierciedla jej główne cele:

Wzmacnianie jednostek poprzez wsparcie ich potencjału, budowanie poczucia własnej wartości i umożliwianie pełnego uczestnictwa w społeczeństwie.

Umożliwianie poprzez tworzenie warunków do realizacji indywidualnych potrzeb edukacyjnych, rozwijania umiejętności oraz pokonywania barier utrudniających dostęp do pełnego uczestnictwa w życiu społecznym i zawodowym.

Włączanie poprzez tworzenie inkluzyjnych środowisk edukacyjnych, w których każdy uczeń, niezależnie od potrzeb, może rozwijać się i odnosić sukcesy.

Podczas konferencji omówione zostaną zagadnienia takie jak:

• Nowoczesne technologie w edukacji specjalnej – ich rola w niwelowaniu barier i wspieraniu rozwoju uczniów z niepełnosprawnościami.
• Innowacyjne praktyki pedagogiczne – skuteczne metody i narzędzia dydaktyczne sprzyjające włączaniu.
• Partnerstwa międzysektorowe – współpraca szkół, instytucji publicznych, organizacji pozarządowych i biznesu na rzecz inkluzyjności.
• Badania naukowe – najnowsze osiągnięcia i ich praktyczne zastosowanie w pracy z dziećmi, młodzieżą i dorosłymi wymagającymi wsparcia.
• Konteksty społeczne i kulturowe – jak zmiany społeczne i globalne wpływają na praktyki pedagogiczne oraz potrzeby osób ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi.

Dlaczego warto wziąć udział?

• Spotkaj ekspertów z całej Polski i wymień się doświadczeniami.
• Poznaj innowacyjne podejścia, które możesz zastosować w swojej pracy.
• Włącz się w dyskusję na temat przyszłości pedagogiki specjalnej i jej roli w dynamicznie zmieniającym się świecie.
• Opublikuj swoje badania i przemyślenia w czasopiśmie naukowym „Niepełnosprawność. Dyskursy Pedagogiki Specjalnej”.
• Przeżyj dwa dni inspirujących wystąpień i dyskusji na malowniczym kampusie Uniwersytetu Gdańskiego.

Zachęcamy również do zapoznania się z dwoma dodatkowymi panelami tematycznymi, które odbędą się podczas tegorocznej konferencji. 

Panel metodologiczny

​Panel został objęty patronatem przez Radę Naukową reaktywowanego po przerwie Seminarium Metodologicznego Pedagogiki Specjalnej, którego inicjatorką i pomysłodawczynią była Beata Borowska-Beszta z UMK. Koordynatorką panelu jest Jolanta Rzeźnicka-Krupa (UG).

​Przewodnim wątkiem panelu organizującym wystąpienia i dyskusje są współczesne nurty i wyzwania metodologiczne badań niepełnosprawności i osób z niepełnosprawnością. Chcielibyśmy przyjrzeć się i podyskutować o nowych perspektywach badania rzeczywistości społecznej w kontekście niepełnosprawności, intersekcjonalności, praw człowieka, edukacji włączającej, desinstytucjonalizacji, włączania osób z niepełnosprawnością w badania nie tylko jako ich uczestników, ale również twórców i współ-badaczy, etyki badań i ich roli we współczesnym świecie. Innym interesującym obszarem zagadnień jest rola i znaczenie teorii w badaniach jakościowych a trip metodologie, wyzwania post-metodologii w badaniach niepełnosprawności, posthumanizm i nieantropocentryczne podejścia w badaniach pedagogicznych i badaniach niepełnosprawności. To tylko przykładowe obszary, do których można się odnieść.

​Problematyka panelu jest otwarta, jednak szczególnie zachęcamy do zgłaszania propozycji, w których prezentują Państwo własne badania i analizy teoretyczno-metodologiczne związane z aktualnie obecnymi nurtami w humanistyce i naukach społecznych, badań mających multi- i interdyscyplinarny charakter, które w twórczy i krytyczny sposób korzystają z podejść i metodologii innych dyscyplin, m. in. Innych dyscyplin pedagogicznych, socjologii, filozofii, antropologii, badań feministycznych, eko-krytyki, studiów kulturowych, badań ugruntowanych w sztuce (art-based research), studiów o niepełnosprawności (crip metodologie), czy też badań eksplorujących intensywnie rozwijające się nowe narzędzia i technologie, np. cyfrowe światy niepełnosprawności, wykorzystanie sztucznej inteligencji w edukacji i badaniach naukowych dotyczących zjawisk niepełnosprawności, hybrydyzacja życia, big data a badania niepełnosprawności. 

​Organizatorzy zastrzegają sobie prawo wyboru nadsyłanych zgłoszeń oraz ostateczną formułę udziału w ramach panelu metodologicznego (wystąpienie w określonym czasie, głos w dyskusji, ścieżka ekspercka, itp.). 

Panel dyskusyjny: Deinstytucjonalizacja – wyzwania i perspektywy

Deinstytucjonalizacja jest procesem zapoczątkowanym w latach 60/70.XX wieku przez aktywistów z niepełnosprawnościami, którzy sprzeciwiając się polityce segregacji oraz praktykom wykluczenia i dyskryminacji walczyli o możliwość prowadzenia niezależnego życia w lokalnej społeczności. Deinstytucjonalizacja, mająca wdrażać prawo do niezależnego życia, głównej idei Konwencji Praw Osób Niepełnosprawnych ONZ,  jest kluczowym procesem transformacji systemów opieki społecznej, zdrowotnej i wsparcia osób z niepełnosprawnościami- odchodzenia od modelu opieki instytucjonalnej na rzecz środowiskowych, zindywidualizowanych form wsparcia. W trakcie panelu chcielibyśmy pochylić się nad  najważniejszymi aspektami tego procesu, fokusując dyskusję na następujących polach problemowych:

• sposoby konceptualizacji deinstytucjonalizacji, 
• ramy prawne i polityczne blokujące/umożliwiające deinstytucjonalizację. Przegląd polityk i regulacji wspierających/hamujących proces deinstytucjonalizacji, 
• dobre i złe praktyki.  Przykłady udanych reform z Polski i innych krajów oraz istniejących działań systemowych sankcjonujących dyskryminację oraz wykluczenie, 
• bariery i wyzwania we wdrażaniu zmian.

Panel będzie okazją do wymiany doświadczeń oraz refleksji nad przyszłością i kształtem deinstytucjonalizacji w Polsce. Zapraszamy do udziału wszystkich zainteresowanych, w tym badaczy, praktyków oraz przedstawicieli administracji publicznej i organizacji pozarządowych.

Teatr Biuro Rzeczy Osobistych 

Pragniemy również poinformować, że w pierwszym dniu konferencji przewidziany jest spektakl w wykonaniu Teatru Biuro Rzeczy Osobistych ( BRO ), który istnieje od 1998 roku przy PSONI/Koło w Gdyni.

Kilka słów reżysera na temat Teatru: „Zespół tworzą osoby z niepełnosprawnością intelektualną. W ramach działalności prowadzimy zajęcia warsztatowe, obozy, próby i pokazy spektakli. W przedstawieniach poruszamy tematy ukazujące świat widziany z perspektywy osób z niepełnosprawnościami. W swoim dorobku mamy spektakle nagradzane na festiwalach teatralnych oraz udział w filmie dokumentalnym i fabularnym.” 

 O spektaklu:

Instytut Pana B. 

Reżyseria: Zbigniew Biegajło

Scenariusz Zbigniew Biegajło/zespół

Muzyka: Marzena Majcher

Kostiumy/scenografia: Agnieszka Szewczyk

Obsługa techniczna: Weronika Janowska

Obsada: Anna Kujawska, Marzena Gajewska, Renata Klinkosz, Oliwia Cubala, Adam Siekierzyński, Tomasz Macniak, Marcin Wenta, Ariel Wojtanik, Zbigniew Biegajło

Instytut Pana B. – do tytułowego instytutu trafiają osoby niezdolne do samodzielnego funkcjonowania. Opresyjna atmosfera panująca w placówce pozbawia podopiecznych poczucia bezpieczeństwa. Zapowiadany przyjazd Najwyższego Komisarza ma być sprawdzianem, który może zmienić rzeczywistość. Pan B widząc w tym swoją szansę, podporządkowuje osobistemu celowi każdy element życia podopiecznych. Skuteczność swoich praktyk uzależnia od stosowania surowej dyscypliny. Znajdujący się w niekomfortowych warunkach wychowankowie podejmują walkę o siebie. Spektakl inspirowany jest Dziennikiem „Jakub von Gunten” Roberta Walsera oraz osobistymi doświadczeniami występujących aktorów.

Komitet naukowy:

Dr hab. prof. UMK  Beata Borowska-Beszta (UMK)

Dr hab. prof. UG Marcin Boryczko (UG)

Prof. Dr hab. Iwona Chrzanowska (UAM)

Prof. dr hab. Zenon Gajdzica (UŚ)

Dr hab. prof. UAM Beata Jachimczak (UAM) 

Prof. dr hab. Amadeusz Krause (UG) 

Dr hab. prof. UG Dorota Krzemińska (UG)

Dr hab. prof. APS Barbara Marcinkowska (APS)

Dr hab. prof. UWM Sławomir Przybyliński (UWM) 

Dr hab. prof. UG Jolanta Rzeźnicka-Krupa (UG)

Prof. dr hab. Małgorzata Jolanta Sekułowicz (AWF we Wrocławiu)

Dr hab. prof. UG Justyna Siemionow (UG)

Prof. dr hab. Grzegorz Szumski (UW)

Dr hab. Agnieszka Woynarowska (UG)

Prof. Dr hab. Marzenna Zaorska (UWM)

Informacje organizacyjne:

Publikacja wyników: Zgłoszone teksty, po recenzjach, mogą być opublikowane w czasopiśmie naukowym „Niepełnosprawność. Dyskursy Pedagogiki Specjalnej” w 2025.

Data: 22-23 maja 2025 r.

Miejsce: Uniwersytet Gdański, Gdańsk

Opłata konferencyjna: 500 zł

Z poważaniem,
prof. zw. dr hab. Amadeusz Krause
Kierownik Zakładu Pedagogiki Specjalnej WNS UG

Komitet organizacyjny:

dr Joanna Doroszuk

mgr Dagmara Kubiak-Kazuła